ზოგიერთი ანტიმიკოზური საშუალების ენანტიომერების დაყოფის თავისებურებანი პოლისაქარიდულ ქირალურ სელექტორზე პოლარულ-ორგანული და შებრუნებულფაზიანი ელუენტის გამოყენებით მაღალეფექტურ სითხურ ქრომატოგრაფიაში

ავტორი: მარინა ქარჩხაძე
თანაავტორები: ანტონინა მსხილაძე2, ლალი ჭანკვეტაძე1, ბეჟან ჭანკვეტაძე1
საკვანძო სიტყვები: სითხური ქრომატოგრაფია, პოლისაქარიდული ქირალური სვეტები, ენანტიომერების დაყოფა, ენანტიომერების ელუირების რიგი, ქირალური ანტიმიკოტიკური საშუალებები.
ანოტაცია:

1- ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ქიმიის დეპარტამენტი, 0179 თბილისი, ი. ჭავჭავაძის გამზირი, 3 2- სოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტი, საბუნებისმეტყველო მეცნიერებატა და ჯანდაცვის ფაკულტეტი, 0186, თბილისი, პოლიტკოვსკაიას 9 შესწავლილია 8 ქირალური ანტიმიკოტიკური პრეპარატის ენანტიომერების დაყოფა ქირალური პოლისაქარიდული სტაციონარული ფაზების და პოლარულ-ორგანული და შებრუნებული მოძრავი ფაზების გამოყენებით. საკვლევი ნივთიერებები წარმოადგენს დიაზოლისა და ტრიაზოლის ნაწარმებს, რომლებიც ფართო გამოყენებას პოულობს სამედიცინო პრაქტიკაში როგორც სამკურნალოდ, ასევე პროფილაქტიკისათვის. ჩვენს მიერ გამოყენებული იყო 5 ცელულოზური და 2 ამილოზური ქირალური სელექტორი. დადგენილია ენანტიომერების დაყოფაზე სტაციონარული ფაზის სტრუქტურის, მოძრავი ფაზის და მოძრავ ფაზაზე დანამატის გავლენა. კერძოდ, მოძრავ ფაზაზე ამონიუმის აცეტატის დამატება აუმჯობესებს დაყოფას და ძირითადად ამცირებს შეკავების დროს, ხოლო წყლის დამატებით მეთანოლის შემთხვევაში შეკავების დრო იზრდება, მაშინ როდესაც აცეტონიტრილის შემთხვევაში წყლის დამატებით შეკავების დრო ჯერ მცირდება, ხოლო წყლის მაღალი კონცენტრაციის შემთხვევაში იზრდება. იტრაკონაზოლი სრულად იყოფა ცელულოზა-4 სვეტზე ელუენტში 3% წყლის შემცველობისას და არ იყოფა ცელულოზა-2 სვეტზე, საშინ როდესაც ორივე ქირალური სელექტორის ბენზოლის ბირთვი შეიცავს ერთნაირ ჩამნაცვლებლებს, მხოლოდ სხვადასხვა პოზიციაში. ორნიდაზოლი სრულად იყოფა ცელულოზა-2 სვეტზე, ხოლო ცელულოზა-4 -ზე ნაწილობრივ, ამასთანავე ორივე სვეტისათვის წყლის დამატება იწვევს დაყოფის გაუარესებას. ორნიდაზოლი საერთოდ არ იყოფა ცელულოზა -ტრის (3,4-დიქლორ-) და ცელულოზა-ტრის (3,4-დიმეთილფენილკარბამატ)-ზე. სულკონაზოლისათვის ელუირების რიგი იცვლება სტაციონარული ფაზის ბუნების ცვლილებით. კერძოდ, სულკონაზოლის ელუირების რიგი შებრუნებულია ცელულოზა -ტრის (3,5-დიქლორ-) და ცელულოზა -ტრის (2,5-დიქლორფენილკარბამატ) -ზე.